maandag 11 februari 2019

Terugblik op bevers in "De Monitor"



Enkele weken na de opnamen was het dan gisteravond zover: de uitzending van De Monitor over Wilde Natuur in Nederland. Het ging over de Oostvaardersplassen, de wolf en de bever.

Bij de Oostvaardersplassen was een gesprek met een medewerker van Staatsbosbeheer, de organisatie die op bevel van het provinciebestuur van Flevoland 1800 edelherten gaat afschieten. Ik hoorde er weinig kritische vragen over en van de kant van Staatsbosbeheer is er blijkbaar instemming met dit beleid. Ook de mevrouw die zich er sterk voor maakte de dieren bij te voeren en er voor ijvert dat de Konikpaarden een betere plek krijgen, leek mij geen voorstander van wilde natuur. Voorstander van wilde natuur bleek wel ecoloog Han Olff, deskundige op het gebied van grote grazers. Niet ingrijpen, maar de natuur met rust laten, vindt hij.
Het Waterschap Limburg benadrukte nog eens hoeveel handen vol geld de bevers kosten.

In Wageningen werd een kijkje genomen in een zakje bevroren wolvendrollen. Ecoloog Hugh Jansman legde uit dat uit onderzoek is gebleken dat gevestigde wolven bijna alleen maar wilde hoefdieren of bevers eten. Zwervende wolven willen nog wel eens boerderijdieren, vooral schapen, pakken.
Dat ging er niet in bij CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik, die wil helemaal geen wolven; geen gevestigde en geen zwervende. Dat kan Nederland niet aan, vindt zij. Ze wil daarom de beschermde status van wolven in Europees verband opheffen, zodat ze kunnen worden gedood.

Mijn gevoel zegt me dat Annie niet opkomt voor het lot van de schapen, anders had ze jaren geleden al wel geroepen dat er zo ontzettend veel schapen sneuvelen door loslopende honden. Annie denkt vooral aan haar electoraat onder boeren, met en zonder loslopende honden.
Ik ben het deels met Annie eens. Zij zegt dat wilde natuur in Nederland niet kan. Ik denk dat het soms wel, maar meestal niet kan. We zijn een te dichtbevolkt landje met allemaal deelbelangen. De ene schreeuwer overtreft soms de andere, iedereen overdrijft een beetje zijn eigenbelang en de nuance, het luisteren naar elkaar, het overleg is vaak zoek. Ik hoef geen achterban te bedienen, ik baseer mijn mening op wat ik in 12 jaar rondlopen in het veld ben tegengekomen.

Natuur achter hekken vind ik niet wild; ik ben tegen plezierjacht, maar voor beheersjacht; ik ben vóór het beverprotocol en vind dat ingrijpen soms nodig is. Dat deel van mijn menig is niet in de uitzending gekomen, dat voelde ik al wel aankomen. De vraag werd me niet eens gesteld. Men wilde alleen een pro-bevergeluid horen. Maar ik denk er genuanceerder over dan nu duidelijk werd. Ik ben niet in alle gevallen tegen ingrijpen, hoewel ik het wel jámmer vind (dat laatste kwam er wel in).
Ik had juist gehoopt dat men nu in het Bronnenbos bij Obbicht (waar de opnamen werden gemaakt) de 2 bevers die er nu weer zitten gaat steriliseren. Dan is mogelijk voor de komende 10 a 15 jaar de impact wat minder groot dan wanneer er weer een hele familie bevers komt die dan weer moet worden afgemaakt. Telkens hetzelfde liedje, willen we dat? Met het project Bevermaatjes kunnen ze blijven leven als telkens door vrijwilligers de dammen worden verlaagd. (ik heb me daar voor opgegeven). Toch denk ik dat het voor het gebied veel beter is als er niet weer een hele familie bevers komt. Dat is voor het Waterschap niet zo’n issue, die maken zich alleen druk om het waterpeil. Maar nog 10 tot 20 jaar bevers in het Bronnenbos, dan staat er geen boom meer rechtop. Misschien goed voor de zeldzame insecten, amfibieën en planten die er nu leven; misschien ook juist niet. Dat weet ik niet, daar heb je deskundigen voor. Ik hoop dat Natuurmonumenten, deels eigenaar van het gebied, daarover wil nadenken, want die zeldzame soorten waren nu juist de reden dat de bever er moest verdwijnen.

En dan de wolf! Ik zie hem graag komen, want ik verwacht dat dat heel goed is voor de dynamiek van de natuur in ons land. Te lang al is deze predator uit onze omgeving weg. Hij zal invloed hebben op de stand van zwijnen, edelherten en reeën en op hun gedrag, maar het zal weinig invloed hebben op de beverpopulatie, verwacht ik. Er zijn maar een paar gebieden in ons land waar bever en wolf zich allebei thuis voelen. Wolven lusten bijzonder graag een bever, maar dan moeten ze wel bij elkaar in de buurt zitten. Op de Veluwe zit echt geen bever. Ik verwacht niet dat de wolven ’s nachts even richting IJssel lopen om een bever bij zijn wissel op te wachten, als er genoeg prooien in de vorm van hoefdieren in de buurt wonen. Wolf en bever in hetzelfde gebied zal misschien ooit gebeuren op De Meinweg, maar ook dat zal niet veel zoden aan de dijk zetten.
 

Ik vond de uitzending voor een groot deel een bijeengeraapt hoopje meningen, soms uit de context gehaald, niet goed toegelicht en met weinig samenhang in het verhaal. Jammer ook, dat mensen niet op elkaar reageerden. Veel van wat ik heb gezegd kwam niet aan de orde, maar dat had ik ook niet verwacht. De bijdrage van de bever aan natuurontwikkeling en waterbeheer werd niet genoemd, ik had het wel verteld, net als het project Bevermaatjes, de mogelijkheid van sterilisatie (zat wel in een Facebookfilmpje). Ik vraag me af of dit programma een goede bijdrage levert aan de meningsvorming. Het is meer een amusementsprogramma dan iets wetenschappelijks. Het moet zo te zien vooral luchtig zijn en daar slagen ze met Teun van der Keuken als rappe en humoristische interviewer heel goed in. Alles voor de kijkcijfers, want het is wel heel leuk om naar te kijken.

Niet alle feiten waren juist. Een feit dat niet klopte was over het uitzetten van bevers in Limburg. Die zouden volgens De Monitor 15 jaar geleden bijna zijn uitgestorven in Limburg. Klopt niet, bijna 200 jaar geleden was de bever uitgestorven in Nederland. In 1988 werd begonnen met herintroductie in De Biesbosch. In Duitsland waren ze al eerder geherintroduceerd en in de Belgische Ardennen werden er 100 illegaal uitgezet. Er zaten 15 jaar geleden in Limburg op diverse plekken alleenstaande bevers die vanuit België en Duitsland de provincie waren binnen gekomen. Daar zijn toen 33 bevers bijgeplaatst, zodat voortplanting kon plaatsvinden......dat is goed gelukt!
Wat ook niet klopte was het commentaar bij een nachtopname van mijn cameraval waarop een bever zijn burcht dichtsmeert met modder en bladeren. Hierbij werd gemeld dat hij een dam aan het bouwen was.

Maar al met al, het was leuk om er aan mee te werken. Ik heb er veel plezier aan beleefd en ben weer een ervaring rijker.







1 opmerking:

  1. Hallo Willy, ja en zo modderen we maar voort. Het verkeerd of gedeeltelijk juist weergeven van wat je gezegd hebt zal best frustrerend zijn. Wat je zegt; alles voor de kijkcijfers en het amusement. Zijn de makers bang dat de kijkers afhaken als de waarheid wordt verteld?
    Groeten,
    Roos

    BeantwoordenVerwijderen