De Nieuwe Wildernis

Dit weekend ben ik naar de film De Nieuwe Wildernis geweest. Veel over gehoord, vooral lovende recensies, maar ik heb wel wat kritiekpuntjes. Die laat ik hieronder horen, maar voorop staat dat ik het een schitterende film vind. Echt de moeite waard en positief dat de film zoveel mensen met de Nederlandse natuur in aanraking brengt.

Dit is een beverblog, ik val daarom maar meteen met de deur in huis wat betreft de vier a vijf beverscenes die in de film zitten. Het mooiste shot dat de camera van deze dieren heeft weten vast te leggen is het beeld van een bever die met een verse bladertak naar het water loopt. Het is voorjaar en de commentaarstem vertelt dat de bever dan de winterschade aan zijn burcht herstelt. Dat is niet waar. De bever brengt in de herfst, voor het invallen van de winter, zijn burcht op orde. De tak met verse blaadjes waar hij mee naar het water loopt is bestemd om op te eten of aan zijn jongen in de burcht te brengen. Burcht of jongen komen niet in beeld.

De film volgt vier diersoorten. Wat had ik het leuk gevonden als een van die vier dieren de bever was geweest. Maar ik weet uit ervaring hoe moeilijk een bever (nachtdier) te filmen is. Van de dieren die wel gevolgd worden is de enorme kudde Konikpaarden (makkelijk te filmen) veruit het meest in beeld. Daarnaast worden een vossenfamilie en een ijsvogelpaar gevolgd. En de vierde soort, zijn dat nou de grauwe ganzen, de aalscholvers of de edelherten? Dat is niet helemaal duidelijk.

Het lijkt wel één grote reclamecampagne voor de Oostvaardersplassen. Maar goede uitleg over het ontstaan van het gebied, de situering, de grootte, de biodiversiteit ontbreken. De dieren zijn prachtig, maar het viel me op dat er in het decor erg weinig groen te zien is. Veel dorre vlakten, kaalgevreten bomen, losse takken, kort gras. De vacht van de paarden ziet er niet altijd gezond uit. Over de bestaande kritiek op het beheersbeleid in de Oostvaardersplassen wordt uiteraard helemaal gezwegen.

Aan de keus voor de stem van Harry Piekema (AH) om het commentaar in te spreken zal wel een commercieel motief ten grondslag hebben gelegen. Niet onaardig, maar de stem van mijn man (journalist/presentator regionale omroep) is mooier en beter. Ik bedoel, wat voegt het toe om een bekende stem te nemen? Het is een PR-stuntje om publiek te trekken, maar het maakt de film niet beter. Eerder leidt het af.

Er worden vergelijkingen getrokken met de schitterende BBC-natuurdocumentaires, maar die gaan wat beeldscherpte betreft niet op, vind ik. Wel is het zo dat je de Nederlandse natuur net zo schitterend in beeld kunt brengen als de Afrikaanse savannes. De jacht van een vos op de ganzen is net zo spectaculair als die van een jachtluipaard op een gazelle. Bloedstollend knap vastgelegd. De prachtige muziek geeft een enorme impuls aan de beleving en speelt ongemerkt een zeer belangrijke rol.

Ringslang, gele kwikstaart, dodaars, karpers, raven, van alles komt voorbij. Heel bijzonder om de waterral en de roerdomp zo voor de lens te krijgen. Maar de koekoek die veelvuldig te horen is, die kregen we niet te zien.

De film kent prachtige shots, echt genieten. Vooral de timelapse-beelden en de drone-opnamen geven de film iets extra’s. Het onweer, zo mooi gefilmd, de striemende regen, je voelt het gewoon. Er is bij de montage heel goed werk gedaan. Dit is het tegenovergestelde van een gewone speelfilm, waar met een script wordt gewerkt. Bij De Nieuwe Wildernis werden eerst de beelden gemaakt, daarna werden de verhaallijnen er bij geschreven. Tenminste dat denk ik, zo zou ik het doen. Een wild dier laat zich immers niet regisseren. Belangrijkste verhaallijn is het leven van een zwart veulen. Je voelt het de hele tijd al aankomen, die gaat het niet halen. En ja hoor, aan het eind van de film sterft het dier. Hij heeft niet genoeg gegeten en overleeft de winter niet. Maar waarom hij niet genoeg heeft gegeten, wordt niet duidelijk.

De film volgt de natuur gedurende de seizoenen, van voorjaar tot voorjaar. De chronologie is daarbij soms even uit het oog verloren. Ineens zijn de jonge vosjes weer kleiner dan daarvoor en terwijl de hertenbronst al achter de rug is loopt er plotseling een jonge kluut door het beeld.

De Nieuwe Wildernis is duidelijk een familiefilm, bestemd voor het grote publiek. De commentaren zijn vaak meer aangrijpend of hilarisch bedoeld, dan dat ze echt educatief zijn. Wat bijvoorbeeld te denken van de eindshots? Het zwarte veulen is gestorven, een roodborst komt op het kadaver naar voedsel zoeken. Maar de commentaarstem legt het uit als ‘een laatste groet’. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6 november


Via Twitter kwam ik in contact met Sjoerd Schaper. Op YouTube staat zijn kritische film De Nieuwe Wildernix. (zie Trouw: zaterdag 26 oktober, Brief van de hoofdredactie)   
        
Willy de Koning
@WillyDeKoning              
Naar #nieuwewildernis geweest. Indrukwekkende beelden, maar ook kritiekpuntjes. - 1 nov.


Sjoerd Schaper ‏@sjoerd_s 1 november

@WillyDeKoning welke kritiekpuntjes?

                    
Willy de Koning
@WillyDeKoning              
@sjoerd_s Kritiekpuntjes staan inmiddels op mijn blog. - 3 nov.
   
Sjoerd Schaper
@sjoerd_s             
@WillyDeKoning Ik heb ze gezien. Ben het op alle punten met je eens.     
     3 nov. 2013 20:39