dinsdag 21 april 2020

Territorium vinden wordt steeds moeilijker


De situatie voor bevers wordt steeds nijpender, is mijn inschatting. Het is bijna onmogelijk om een eigen territorium te vinden voor bevers die het huis uit worden gezet. In mei worden de nieuwe jongen geboren en de jongen van 2 jaar oud moeten nu dus echt wegwezen bij hun ouders. Dat valt niet mee. Ik zie nieuwe bevervestigingen op onmogelijke plekken. 3 voorbeelden bij de foto’s:



Binnen 1 vierkante kilometer waren 2 beverfamilies, namelijk 1 grote burcht en een familie die in holen woont. Het voedsel in de buurt is straks op, bijna alle bomen liggen plat en zijn kaalgevreten. De zomers met een breder voedselaanbod zijn nog wel door te komen, maar elke winter wordt het moeilijker. Nu is er een 3de grote burcht bijgekomen. Hoogwaterbestendig, dat dan weer wel. Maar wat heb je aan een mooi huis als er geen brood op de plank is?











Op een plek met glooiend lopende oevers kan een bever geen burcht met een onderwateringang bouwen. Omdat alle goede plekken al bezet zijn heeft een beverfamilie hier toch een burcht gemaakt. Om ongezien naar binnen te gaan hebben ze een tunneltje van takken op de glooiende oever gemaakt. Tip: ze kunnen hem ook nog een beetje uitdiepen.





Binnen de vestingwerken van het kleine stadje Stevensweert zit een alleenstaande bever met weinig toekomstperspectief. Hij woont en slaapt onder een bruggetje, maar ik verwacht dat hij wel ergens een hol met onderwateringang gaat graven als hij een zwakke plek in de beschoeiing vindt. Hij eet gras, brandnetels en wortelstokken van riet. Er is geen boom te bekennen, dus hoe hij zijn gebit moet onderhouden is me een raadsel. Gaat hij knagen aan de bruggetjes?

donderdag 12 maart 2020

Voortgang onderzoek beverdammen nog onzeker

Onderzoeksbureau Natuurbalans, dat in de Roode Beek bij de Meinweg onderzoek uitvoert naar de invloed van beverdammen op het ecosysteem, gaat de voorwaarden inventariseren om te zien of dit onderzoek doorgang kan vinden. Dit onderzoek werd stilgelegd nadat het door het (illegaal) verwijderen van beverdammen op niets was uitgelopen. Zowel de Provincie Limburg als Waterschap Limburg willen het onderzoek voortzetten, maar door de verstoorde verhouding met het onderzoeksbureau is nog allerminst zeker of het zal doorgaan.
Op de foto's is één van de bewuste dammen te zien met een wildcamera van de onderzoekers op het moment dat er nog niets aan de hand was. (september 2018)
Lees onderstaande mededeling van Gedeputeerde Hubert Mackus.


Onderwerp
Mededeling portefeuillehouder inzake project “effecten bever op flora en fauna in het Rode beekdal”.

Geachte Staten,
Met deze brief brengen wij u op de hoogte van de voortgang en actuele stand van zaken van het projectonderzoek naar het effect van de aanwezigheid van de bever op het ecosysteem en doelsoorten van de Rode beek op de Meinweg. Portefeuillehouder Mackus heeft u deze toezegging gedaan in de vergadering van de Statencommissie Ruimte, Landbouw en Natuur van 10 januari jl. Op 5 februari jl. zijn over dit onderwerp ook statenvragen van de Partij van de Dieren beantwoord.
Aanleiding
Op 5 januari 2018 heeft de provincie Limburg, mede op verzoek van het Waterschap Limburg en een
lokale beveronderzoeker een opdracht verleend aan Bureau Natuurbalans voor het onderzoek naar de effecten van de aanwezigheid van de bever in de Rode beek voor de periode van vijf jaar. Lopende het onderzoek traden er gebeurtenissen op die niet op voorhand waren voorzien.
·       *     Er vond een bosdunning plaats op Duits grondgebied waarna de bevers tijdelijk het gebied hebben verlaten.
·       *      Door dammenbouw werd een particulier bos met een Natura-2000 doelstelling onder water gezet dat hierdoor kan afsterven, waarna werd besloten om één dam te verwijderen en een dam te verlagen.
·      *      Er worden door mensen in opbouw zijnde dammen verwijderd waardoor de bevers onrustig zijn en continue op zoek gaan naar een nieuwe locatie. Hierdoor komen ze in conflict met het buurpaar bevers, wat het onderzoek verstoord. Eind 2019 is er een dode bever in het gebied gevonden. De vraag is of deze verstoringen dusdanig groot zijn dat het onderzoek niet meer kan worden uitgevoerd.

Bijeenkomst 6 februari jl.
Op 6 februari jl. heeft Bureau Natuurbalans, het onderzoeksbureau dat het onderzoek uitvoert, de
projectgroep (waterschap, provincie en onderzoekers) bij elkaar gebracht. Een belangrijke vraag is of alle partijen nog met elkaar verder willen, en onder welke voorwaarden omdat de onderlinge verhoudingen op scherp zijn gezet. Om deze vraag te kunnen beantwoorden is het ook belangrijk hoe het gaat met de bevers en de andere soorten in de eerste jaren van het onderzoek.
Onderzoeksgegevens
Uit de eerste gegevens blijkt dat door de aanwezigheid van de bevers er meer variatie aan het optreden is in het beekdal. De bevers zijn sinds de verstoringen minder actief geworden, maar nog steeds aanwezig, hoewel de dode bever die is gevonden deel uitmaakte van een van de beverpaartjes. Er komen door dammenbouw en vraat van de bevers meer algemene soorten bij. Hierdoor is er echter wel minder ruimte voor de zeldzame, kenmerkende soorten van dit beekdal zoals zeldzame macrofauna (waterinsecten) en de vissen van snelstromende wateren. Ook de bronlibel is sinds de droogte van 2018 en 2019 in de regio voor de voortplanting geheel afhankelijk geworden van de bronnen langs de Rode beek. Deze kunnen door dammenbouw van de bever onder water komen te staan en verloren gaan. Doordat er door dammenbouw meer stroming achter de dam ontstaat, is de kwaliteit voor de zeldzame soorten wel plaatselijk verbeterd. Een aantal gezenderde vissen komen wel door de dammen heen, maar ook een aantal niet. Of de beekprik, een Natura-2000 doelsoort, negatieve effecten ondervindt, is nog niet duidelijk geworden. Het beeld is echter nog niet volledig. De gegevens laten zien dat het nog steeds waardevol is om te blijven meten en door te gaan met het onderzoek.
Hoe nu verder?
Zowel de provincie als het Waterschap Limburg heeft aangegeven door te willen met de proef. Om dit
echter mogelijk te maken is het nodig om de voorwaarden opnieuw te definiëren. Een belangrijke vraag daarbij is of en hoe er wordt ingegrepen door het verlagen of verwijderen van dammen indien een belang hierom vraagt. Een gedeelde voorwaarde is in ieder geval dat de bevers rust krijgen en dat daarom de proef om de bevers een rustige locatie te geven moet worden uitgevoerd voor de bevers aan de voortplanting beginnen. Hiervoor ligt een plan klaar.
Besluit.
Afgesproken is dat onderzoeksbureau Natuurbalans, dat het onderzoek uitvoert, de verdere voorwaarden gaat inventariseren voor 10 maart a.s. waarna de betrokken partijen besluiten om wel of niet door te gaan voor de start van het voortplantingsseizoen van de bever.

Gedeputeerde Staten van Limburg, namens dezen, H.J.H. Mackus

zaterdag 29 februari 2020

Het nut van hoogwatervluchtplaatsen







Of deze bult zand bedoeld was om de bevers te helpen, dat vraag ik me af, maar feit is dat deze als hoogwatervluchtplaats goede diensten heeft bewezen.







Misschien is deze hoop er ooit door weet ik wie neergekwakt om er maar vanaf te zijn; dat zal de bever een zorg zijn, want hij zat er mooi droog. Het water heeft bijna tot op het pad gestaan en ik denk dat er tijdens de hoogwaterperiode geen mensen met honden of andere wandelaars langskwamen. 
Lekker rustig voor de bevers. 



Rondom in de zandhoop waren wel vijf kuilen uitgegraven en voorzien van een bedje van houtsnippers.













Dit bewijst in ieder geval het nut van hoogwatervluchtplaatsen en het voorkomt graverij in dijken.




zaterdag 8 februari 2020

Vertellen over de bever bij L1


In de het natuurprogramma "Natuur en zo" van de regionale omroep L1 mocht ik in de serie "Buitengewoon"over de bever vertellen. Het werd vanmorgen uitgezonden. Nalezen en luisteren kan via deze link


Hengelaars die graag vissen bij de Teggerse Plas bij Ohé en Laak klagen over de in het water gevallen bomen die door bevers zijn omgeknaagd, want dan blijven hun vissnoeren vast zitten in de takken. Daarom worden in opdracht van de visvereniging bomen die gevallen zijn of dreigen te vallen verwijderd.
Vorige week liep ik er rond met Immy Willekens om de radio-opnamen te maken. Men was juist op dat moment bezig dikke boomstammen af te voeren en ik vroeg naar de reden daarvan. Sportvisserij dus! Zo werd meteen mooi duidelijk hoe de bever de mens soms in de weg zit en vooral ook andersom.
Gelukkig was men zo wijs de bomen niet helemaal af te voeren, maar op een plek te leggen waar de bever er nog van kan eten en de vissers er geen "last" van hebben. Enkele jaren geleden is er ook een hele partij bomen omgezaagd, volgens mij zijn die toen verwijderd. Dom natuurlijk, want dan pakt de bever meteen een volgende boom.

Ik heb het niet zo op hengelaars. Tegenwoordig werken ze bijna allemaal met gigantisch lange lijnen, die metersver het water worden ingeworpen. Daarna turen ze op hun mobieltje, drinken een biertje of gaan liggen slapen in hun tentje tot er een belletje rinkelt. Vis aan de haak!
Als ik met mijn kano onder hun lijnen wil doorvaren zijn ze meestal boos, als ik er met een grote omweg omheen kano trouwens ook. Er zijn natuurlijk uitzonderingen en soms groeten we elkaar vriendelijk; aan mij ligt het niet.
Afgelopen zomer vond ik een kreeft, helemaal verward in het vissnoer en ten dode opgeschreven. Een visdraad zat hoog in de boom vast en hing naar beneden, via een bevertak naar de bodem. Dat wilde ik eruit trekken vanuit mijn kano. Toen ik het laatste deel omhoogtrok bleek er een kreeft in vast te zitten. Ik probeerde hem los te maken, maar dat lukte maar deels. Helaas was het beestje denk ik ook al teveel beschadigd. Toen ik na 1,5 uur weer ging kijken had hij zich iets verplaatst, maar het zag er niet goed uit. Bewoog nauwelijks meer. Ik had natuurlijk geen schaar bij me.
Ik zie vissnoer in bomen hangen, in struikgewas, Er wordt massaal illegaal gekampeerd, vuur gestookt en vuilnis achtergelaten. Nee, ik heb het niet zo op hengelaars.



zondag 5 januari 2020

Beverbericht in De Gelderlander

Onlangs werd ik hierover gebeld....ze weten me wel te vinden. Naar aanleiding van de vragen die ik uitgebreid heb beantwoord verscheen dit gisteren in dagblad De Gelderlander. 










Vreemd genoeg denken veel lezers al gauw dat ik een man ben. Zo ook twee jaar geleden naar aanleiding van een bijtincident bij Culemborg. Toen werd ik gebeld door Omroep Gelderland. Het AD transformeerde mij naar een man. (zie tekst hieronder)





"De wond is in het ziekenhuis gehecht. Daar keken ze ook op van de beverbeet. Beverkenner Willy de Koning uit Sittard zegt tegen Omroep Gelderland dat het hoogst zelden voorkomt dat bevers in het water mensen of dieren aanvallen. Op het land gebeurt dat relatief vaker.
De bever heeft zich in dit geval vermoedelijk bedreigd gevoeld, denkt De Koning. Een andere mogelijkheid is dat in buurt van de zwemplek een beverburcht met jongen is. Zijn advies is daar uit de buurt te blijven en de bevers niet te verstoren."



zaterdag 7 december 2019

"Verliefd op de bever"




Toen de redactie van De Buitendienst me vroeg of ik wilde meewerken aan een aflevering over ‘lastige’ dieren in de provincie Limburg zei ik natuurlijk meteen ‘ja’. 
Het zwijn, de wasbeer en de bever zouden onderwerp van gesprek zijn in dit NTR schooltelevisie-programma. 






Maar toen ze wat van mijn beverfilmpjes op Youtube hadden bekeken, wijzigden ze de plannen. Ze vonden mijn presentatie heel geschikt voor kinderen en de bever dermate interessant dat ze besloten er een hele aflevering aan wijden.




Dus mocht ik op een mooie zonnige morgen in november met de crew op pad. 
Bij de Putbeek in de buurt van Mariahoop wist ik een hele geschikte locatie voor de opnamen met een goed zichtbare burcht, een dam en een ondergelopen gebied met veel knaagsporen. 
Het draaiboek was geschreven rondom een lied over de bever.










Ik had wat afleveringen online bekeken en gezien dat in dit programma diverse natuuronderwerpen heel goed worden belicht. 
Niets blijft onbesproken en door middel van toneelspel worden dilemma’s aan de kinderen voorgelegd, zodat ze zelf een oordeel kunnen vormen. 
Het is bedoeld voor de groepen 6,7 en 8 van de basisschool. Ik ging op pad met de presentatoren Sosha en Matthijs. 





In het programma reisden ze af naar Limburg ter inspiratie voor een lied dat zij willen schrijven voor hun grote liefde: de bever. Maar dan komt hun liefde op het spel te staan wanneer Sosha en Matthijs erachter komen dat de bever mensenlevens in gevaar brengt.









In Limburg spraken ze met Har Frenken van Waterschap Limburg,  met bevervanger Wiljo van Eerden en met mij. Ik kreeg de hoofdrol toebedeeld.





Het was een hele leuke ochtend. Ruimte voor improvisatie was geen probleem, ter plekke werd het draaiboek omgegooid. Ik had bijvoorbeeld mijn jas van beverbont meegenomen en die kreeg een niet vooraf geplande rol in het geheel. Op alle vragen heb ik wel drie keer geantwoord, want het werd van alle kanten gefilmd.




Daarna wandelden we nog een keer hetzelfde rondje voor opnamen met een drone. Natuurlijk kregen we geen bever te zien, maar ik heb geluids- en filmmateriaal geleverd om in de montage te gebruiken. Het was voor mij afwachten hoe het uiteindelijk op de buis zou komen.




Gisteravond was het zover en opnieuw was het genieten. Ik vind dat het erg leuk en informatief is geworden. Kijk en oordeel zelf via dezelink.

Ik heb voor de volledigheid nog wel wat kanttekeningen: Het gedeelte dat we bij de dam hebben opgenomen zat er helemaal niet in. Daardoor is het positieve verhaal over de bever te weinig uit de verf gekomen. Namelijk de bijdrage die bevers door dammenbouw leveren aan de biodiversiteit en het vasthouden van water, wat bij de huidige lage grondwaterstand van groot belang is. De genoemde 300.000 euro schade door knaagwerk klopt natuurlijk ook niet, dat betreft alle soorten kosten. Vooral natschade en graafschadeBij de illustratiefoto over de oranje tanden werd niet de bever getoond, maar een beverrat. Foutje! 


Het programma over de wasbeer en het zwijn is 2 weken eerder uitgezonden. Dat is te zien via deze link.