Enkele weken na de opnamen was het dan gisteravond zover: de
uitzending van De Monitor over Wilde Natuur in Nederland. Het ging over de Oostvaardersplassen,
de wolf en de bever.
Bij de Oostvaardersplassen was een gesprek met een
medewerker van Staatsbosbeheer, de organisatie die op bevel van het
provinciebestuur van Flevoland 1800 edelherten gaat afschieten. Ik hoorde er weinig kritische
vragen over en van de kant van Staatsbosbeheer is er blijkbaar instemming met dit beleid. Ook de mevrouw die zich er sterk voor maakte de
dieren bij te voeren en er voor ijvert dat de Konikpaarden een betere plek
krijgen, leek mij geen voorstander van wilde natuur. Voorstander van wilde
natuur bleek wel ecoloog Han Olff, deskundige op het gebied van grote grazers. Niet
ingrijpen, maar de natuur met rust laten, vindt hij.
Het Waterschap Limburg benadrukte nog eens hoeveel handen vol geld
de bevers kosten.
In Wageningen werd een kijkje genomen in een zakje bevroren
wolvendrollen. Ecoloog Hugh Jansman legde uit dat uit onderzoek is gebleken dat
gevestigde wolven bijna alleen maar wilde hoefdieren of bevers eten. Zwervende
wolven willen nog wel eens boerderijdieren, vooral schapen, pakken.
Dat ging er niet in bij CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik,
die wil helemaal geen wolven; geen gevestigde en geen zwervende. Dat kan
Nederland niet aan, vindt zij. Ze wil daarom de beschermde status van wolven in
Europees verband opheffen, zodat ze kunnen worden gedood.
Mijn gevoel zegt me dat Annie niet opkomt voor het lot van
de schapen, anders had ze jaren geleden al wel geroepen dat er zo ontzettend
veel schapen sneuvelen door loslopende honden. Annie denkt vooral aan haar
electoraat onder boeren, met en zonder loslopende honden.
Ik ben het deels met Annie eens. Zij zegt dat wilde natuur in
Nederland niet kan. Ik denk dat het soms wel, maar meestal niet kan. We zijn een te dichtbevolkt
landje met allemaal deelbelangen. De ene schreeuwer overtreft soms de andere,
iedereen overdrijft een beetje zijn eigenbelang en de nuance, het luisteren
naar elkaar, het overleg is vaak zoek. Ik hoef geen achterban te bedienen, ik
baseer mijn mening op wat ik in 12 jaar rondlopen in het veld ben tegengekomen.
Natuur achter hekken vind ik niet wild; ik ben tegen
plezierjacht, maar voor beheersjacht; ik ben vóór het beverprotocol en vind dat
ingrijpen soms nodig is. Dat deel van mijn menig is niet in de uitzending
gekomen, dat voelde ik al wel aankomen. De vraag werd me niet eens gesteld. Men
wilde alleen een pro-bevergeluid horen. Maar ik denk er genuanceerder over dan
nu duidelijk werd. Ik ben niet in alle gevallen tegen ingrijpen, hoewel ik het wel jámmer vind (dat laatste kwam er wel in).
Ik had juist gehoopt dat men nu in het Bronnenbos bij
Obbicht (waar de opnamen werden gemaakt) de 2 bevers die er nu weer zitten gaat
steriliseren. Dan is mogelijk voor de komende 10 a 15 jaar de impact wat minder
groot dan wanneer er weer een hele familie bevers komt die dan weer moet worden
afgemaakt. Telkens hetzelfde liedje, willen we dat? Met het project
Bevermaatjes kunnen ze blijven leven als telkens door vrijwilligers de dammen
worden verlaagd. (ik heb me daar voor opgegeven). Toch denk ik dat het voor het
gebied veel beter is als er niet weer een hele familie bevers komt. Dat is voor
het Waterschap niet zo’n issue, die maken zich alleen druk om het waterpeil. Maar
nog 10 tot 20 jaar bevers in het Bronnenbos, dan staat er geen boom meer
rechtop. Misschien goed voor de zeldzame insecten, amfibieën en planten die er
nu leven; misschien ook juist niet. Dat weet ik niet, daar heb je deskundigen
voor. Ik hoop dat Natuurmonumenten, deels eigenaar van het gebied, daarover wil
nadenken, want die zeldzame soorten waren nu juist de reden dat de bever er moest verdwijnen.
En dan de wolf! Ik zie hem graag komen, want ik verwacht dat
dat heel goed is voor de dynamiek van de natuur in ons land. Te lang al is deze predator uit onze
omgeving weg. Hij zal invloed hebben op de stand van zwijnen, edelherten en reeën en op hun gedrag, maar het zal weinig invloed hebben op de beverpopulatie, verwacht
ik. Er zijn maar een paar gebieden in ons land waar bever en wolf zich allebei
thuis voelen. Wolven lusten bijzonder graag een bever, maar dan moeten ze wel
bij elkaar in de buurt zitten. Op de Veluwe zit echt geen bever. Ik verwacht
niet dat de wolven ’s nachts even richting IJssel lopen om een bever bij zijn
wissel op te wachten, als er genoeg prooien in de vorm van hoefdieren in de
buurt wonen. Wolf en bever in hetzelfde gebied zal misschien ooit gebeuren op
De Meinweg, maar ook dat zal niet veel zoden aan de dijk zetten.
Ik vond de uitzending voor een groot deel een bijeengeraapt
hoopje meningen, soms uit de context gehaald, niet goed toegelicht en met
weinig samenhang in het verhaal. Jammer ook, dat mensen niet op elkaar
reageerden. Veel van wat ik heb gezegd kwam niet aan de orde, maar dat had ik
ook niet verwacht. De bijdrage van de bever aan natuurontwikkeling en
waterbeheer werd niet genoemd, ik had het wel verteld, net als het project
Bevermaatjes, de mogelijkheid van sterilisatie (zat wel in een Facebookfilmpje).
Ik vraag me af of dit programma een goede bijdrage levert aan de
meningsvorming. Het is meer een amusementsprogramma dan iets wetenschappelijks.
Het moet zo te zien vooral luchtig zijn en daar slagen ze met Teun van der
Keuken als rappe en humoristische interviewer heel goed in. Alles voor de
kijkcijfers, want het is wel heel leuk om naar te kijken.
Niet alle feiten waren juist. Een feit dat niet klopte was
over het uitzetten van bevers in Limburg. Die zouden volgens De Monitor 15 jaar
geleden bijna zijn uitgestorven in Limburg. Klopt niet, bijna 200 jaar geleden
was de bever uitgestorven in Nederland. In 1988 werd begonnen met herintroductie
in De Biesbosch. In Duitsland waren ze al eerder geherintroduceerd en in de
Belgische Ardennen werden er 100 illegaal uitgezet. Er zaten 15 jaar geleden in
Limburg op diverse plekken alleenstaande bevers die vanuit België en Duitsland
de provincie waren binnen gekomen. Daar zijn toen 33 bevers bijgeplaatst, zodat
voortplanting kon plaatsvinden......dat is goed gelukt!
Wat ook niet klopte was het commentaar bij een nachtopname
van mijn cameraval waarop een bever zijn burcht dichtsmeert met modder en
bladeren. Hierbij werd gemeld dat hij een dam aan het bouwen was.
Maar al met al, het was leuk om er aan mee te werken. Ik heb
er veel plezier aan beleefd en ben weer een ervaring rijker.
