zondag 31 augustus 2014

Hoera, een bever in Friesland


Er zijn nu, voor zover we weten, nog maar twee Nederlandse provincies waar de bever niet voorkomt; Noord-Holland en Zeeland. De derde provincie waar hij niet voorkwam, Friesland, is sinds vandaag van dat lijstje geschrapt. 

Via Twitter vernam ik dat otterspeurder Harry Bosma met zijn cameraval een bever heeft waargenomen. 
Op de site van Omroep Friesland lees ik dat de locatie ergens tussen Langweer en Sint Nicolaasga is. Dat ligt behoorlijk centraal in Friesland en ver van de dichtsbijzijnde bekende bevervestiging. Het blijft de vraag via welke weg de bever hier terecht is gekomen. Zelf denk ik dat hij uit de regio noord Drente/Groningen afkomstig is.
Na een voor Friesland beverloos tijdperk van 350 jaar is de komst van deze bever een heuglijk feit te noemen.

Vanaf deze plek wil ik Harry van harte gelukwensen met deze mooie waarneming.
Via de link hieronder is de opname van de bever te zien. 
De link daaronder vertelt dat natuurorganisatie It Fryske Gea er eigenlijk al op zat te wachten. Daar weer onder het bericht van Omroep Friesland.

https://www.youtube.com/watch?v=pWIjHR7x8WU

http://www.zuidfriesland.nl/nieuws/9144/opmars-otters-in-friesland-bevers-in-aantocht/

http://www.omropfryslan.nl/nijs/bever-wer-werom-yn-fryslan

Nu Friesland zijn eigen bever heeft vind ik het eigenlijk wel tijd worden dat Limburg zijn eigen OTTER krijgt. Die is er al beweren sommigen. Van verschillende mensen kreeg ik al signalen dat ze een otter hebben waargenomen. Ook al zijn daarvan geen foto's als bewijs, het kan natuurlijk best waar zijn.
Mijn cameraval heeft, voorzien van een lokstof in de buurt, al eens een aantal weken zijn best gedaan om een otter vast te leggen. 
Vergeefs. 
Maar het gaat gebeuren.....! 

maandag 18 augustus 2014

Polderveld: altijd bevers te zien


De vakantie is voorbij en de nieuwe werkweek is begonnen. De laatste dagen van onze vaarvakantie door Nederland brachten we door in Limburg. Mijn 'beverscore' tijdens de afgelopen vakantieweken was niet hoog, maar werd in Limburg nog aardig opgekrikt. Ik zag wel overal langs de oevers van Maas, Waal, Rijn, IJssel, Linge en Afgedamde Maas beversporen, maar de dieren ook daadwerkelijk waarnemen was lastiger. Bij De Steeg lukte dat wel, daar zag ik er een bij de jachthaven nadat ik er bevervraat had gevonden. Meestal ga ik dan eerst overdag met de kano op zoek naar de locatie waar ik de bever vermoed. Soms vind ik een burcht, soms ook niets. Toch kun je aan de hand van de sporenconcentratie wel ongeveer bedenken waar hij moet zitten. Niet overal had ik genoeg tijd om dat te doen. Daarom miste ik in de Flevopolder wel wat bevers, denk ik.
Bij Arkel vond ik in enkele kleiputten naast het Merwedekanaal verse beversporen. Een burcht vond ik niet, wel hoge oevers, maar mijn kanotocht 's avonds leverde geen bever op. 
Iets verder zuidwaarts, in het Land van Maas en Waal ontdekte ik in een afgesloten plas bij Nederhemert met de verrekijker omgeknaagde bomen op een eilandje. Ik kon er niet dichtbij komen. Op de uitkijk blijven staan zat er ook niet in want een hevige regenbui kondigde zich aan, zodat we snel naar de boot terug moesten fietsen.

Terug in Limburg fietsten we naar de visvijver van Ospel, zoals ik in mijn vorige blog beschreef. Ook lagen we nog een nacht met de boot bij Heel/Polderveld. 

Enkele jaren geleden vond ik het vrouwtje daar er al oud en krakkemikkig uitzien. Toch is ze er nog steeds en ze heeft weer jongen. Twee dit keer, vorig jaar nog drie. Het is een bijzonder dier dat al ettelijke keren vlak langs me kwam zwemmen, rustig blijft knagen als ik in de buurt ben. 
Dit keer zag ik hoe ze met veel lawaai een grote tak velde, er een deel vanaf knaagde en daarmee vlak langs mijn kano zwom. Ik kon haar bij wijze van spreken de tak afpakken toen ze onder mijn peddel door zwom. De camera snorde. Daarna verdween ze met de lekkere tak naar de burcht en verschool zich onder de takken waar het al aardig donker was.
Toch kon ik ook daar haar weer dicht benaderen, zonder dat ze zich iets van me aantrok. Ze was er met een jong aan het eten, later kwam er nog een tweede jong bij. De jongen reageerden alerter op mijn aanwezigheid dan hun moeder, die vindt het allemaal wel best en is blijkbaar aan me gewend.



Wat ik ook bijzonder vind bij deze beverfamilie is de plotselinge aanwezigheid van een zwarte volwassen bever, terwijl de hele familie bruin is. Twee jaar geleden zag ik die voor het eerst. "Het oude vrouwtje is dood", dacht ik toen, "en dit is het nieuwe vrouwtje". Dat bleek dus een misvatting, want het vrouwtje leefde nog. Een nieuw mannetje dan? Dan zou je toch verwachten dat er ook zwarte of donkerbruine jongen worden geboren. Vorig jaar waren er drie bruine jongen, nu twee bruine. 
Vorig jaar zag ik de zwarte bever nog, dit jaar niet. Het is me een groot raadsel. Echter, andere adulten of subadulten heb ik deze keer niet gezien, die waren misschien al elders aan het foerageren. Dus de zwarte kan er nog steeds zijn, maar wat is zijn/haar plek in de familie?
Zou een beverfamilie zomaar een 'vreemdeling' accepteren?

woensdag 13 augustus 2014

Spijt van bevertoerisme



http://waarneming.nl/waarneming/view/87180485

Enkele maanden geleden spotte ik voor het eerst bevers bij de visvijver van Ospel, die ik via waarneming.nl en Twitter wereldkundig maakte. De lokale nieuwssite Ospel Actueel pakte het op en ik voorzag hen via mijn blog van informatie over deze bevers. 

Daar heb ik nu een beetje spijt van, want het bracht mijns inziens iets teveel bevertoerisme op gang.
Onze vaarvakantie loopt zolangzamerhand ten einde en we zijn weer terug in de provincie Limburg. Vanuit Nederweert fietsten we vanavond naar de visvijver van Ospel. Dat is op zich al een hele onderneming. Met de auto kom je er gemakkelijk; met de fiets moet je 4 km omrijden. 
Om half 8 waren we ter plekke en meteen met succes, twee bevers.
Er kwam ook nog een mevrouw, daarna twee heren, daarna nog een heer. Kortom, er stonden zes mensen bij de vijver van wie er drie te hard praatten. Niet iedereen vindt het kennelijk nodig om zich rustig te houden.

Aan het gedrag van de bevers zag ik dat ze zich minder op hun gemak voelden. Ik hoorde een klap van een beverstaart omdat een bever werd opgeschrikt. Bij te veel menselijke beweging op de oever verdwenen ze in de burcht om zich daarna lange tijd niet te laten zien. De voorgaande keren dat ik hier was lieten ze zich doorlopend zien en waren ze heel ontspannen aan het foerageren. Nu niet meer helaas.
Ik heb ervan geleerd, ik moet niet meer zoveel reclame maken voor mooie beverlocaties. Er komen teveel mensen op af die lijken te denken dat ze even naar de dierentuin gaan en met een grote telelens snel een mooie plaat kunnen schieten. Maar bevers spotten in de vrije natuur vraagt een heel ander gedrag.

vrijdag 8 augustus 2014

Beverwaarnemingen in vakantietijd

http://waarneming.nl/waarneming/view/86936878

We varen al een paar weken door Nederland.
Na het ontdekken van de nieuwe beverlocatie bij Rheden/De Steeg (zie vorige blog) lagen we een nacht voor anker bij het recreatiegebied Rhederlaag. Bij een vers omgeknaagd boompje plaatste ik mijn cameraval. 's Avonds ging ik 'beveren', helaas zonder succes en ook de cameraval registreerde geen bever. Jammer.
Daarna  voeren we verder over de IJssel. Overal langs de oevers zag ik in het voorbijgaan verse beversporen. Bij de Duursche Waarden en de Vreugderijkerwaard ging ik 's avonds kijken, weer niets. Ik ben niet voldoende op de hoogte van de plaatselijke situaties en de beste locaties.
In de Kop van Overijssel zijn (nog) geen bevers, die komen er ongetwijfeld. Binnen twee a drie jaar verwacht ik ze hier. Vanuit de Vecht en het Zwarte Water (mogelijk uit Duitsland) en/of vanuit de polders. Op het slibdepot IJsseloog zitten ze al. Varend op het Ketelmeer zag ik vanaf afstand met de verrekijker de sporen.
De bever op IJsseloog kan vanaf de IJsselmondig zijn gekomen, maar wie weet is er een de polderdijk over geklommen. Als ze zich verspreiden in de Kop van Overijssel en zich mengen met andere populaties uit b.v. Duitsland zorgt dat voor genetische variatie.
Geen bevers dus daar. Wel hoopte ik op een otter. Het was me niet gegund, zelfs spraints heb ik niet gevonden. Ik ben te onervaren met otters.
We voeren door de polder over de Hoge Vaart richting Biddinghuizen. Bij de spoorbrug van de Hanzelijn lagen omgeknaagde boompjes in het water met verse sporen. Bij Biddinghuizen, in het Harder bos en in de Larservaart ontdekte ik beverburchten tijdens het varen. In het Harder bos konden we aanleggen en ging ik in de kano 'beveren'. Om 20.00 uur 's avonds kwam er een volwassen bever de burcht uit, bij een inham die vol met kroos lag. Die ging verderop verscholen onder de begroeiing zitten eten. Ik hoorde hem, maar kon hem niet zien. Terug naar de burcht. Ik hoorde er minimaal twee jongen piepen en knagen. Na anderhalf uur kwam er nog steeds niet een naar buiten. Pas laat in de schemering zag ik een jong vanuit de inham zich door het kroos worstelen, die dook onder bij de burcht. Ik twijfelde, waarom had ik die niet uit de burcht zien vertrekken?
De volgende morgen vroeg was ik er weer. Achter onze boot was een jong aan het eten, die zwom daarna naar de burcht. Daarna zag ik een tweede jong en twee volwassen bevers. Tenslotte leek er toch nog een derde jonge bever te zijn. Hij knaagde een rietstengel af, zwom er mee naar de burcht en dook er onder. Leuk.
Toen ik later op de boot de filmbeelden ettelijke malen had bekeken begreep ik mijn eigen twijfel. Dit was geen derde jonge bever, dit was een muskusrat. Mooie instinker!
Een nacht later lagen we bij de Lage Knarsluis. Daar zijn volop beversporen aan de westkant, maar ik had geen tijd om naar een beverburcht op zoek te gaan. Soms moet je andere keuzes maken en fietsen met man en dochter bij de Oostvaarders Plassen is ook prachtig. Laat op de avond ging ik nog kano-en, geen bever gezien.
Via het Markermeer, de Utrechtse Vecht en het Merwedekanaal varen we nu weer richting het zuiden. De 'beverscore' is tot op heden niet erg hoog. Ik hoop onderweg naar onze thuishaven nog een paar bevers te treffen. Ik hou je op de hoogte.